Τὸ Θεώρημα τοῦ Σκηνοθέτη
Τὸ Θεώρημα τοῦ Σκηνοθέτη, τὰ ΜΜΕ καὶ οἱ Δημόσιες Σχέσεις.
Σὲ κάποιες ἀστυνομικὲς ταινίες, ὁ θεατής ταυτίζεται μὲ τὸν «ἀστυνόμο», ἐνῶ σὲ κάποιες ἄλλες μὲ τὸν «κλέφτη». Πιστεύω ὅτι ὅλοι μας ἔχουμε ἐμπειρία ἀπὸ αὐτὸ τὸ φαινόμενο. Τὸ φαινόμενο αὐτὸ ἐπεκτείνεται σὲ ὅλα τὰ κινηματογραφικὰ καὶ θεατρικά καὶ λογοτεχνικὰ ἔργα στὰ ὁποῖα ὑπάρχουν ἀντιμαχόμενες καταστάσεις. Ἐπίσης αὐτὸ συμβαίνει καὶ στὰ παραμύθια καὶ στὶς ἱστορίες ποὺ ἀκοῦμε ἢ διαβάζουμε ἀπὸ κάποιον χαρισματικὸ ἀφηγητὴ ἢ συγγραφέα!
Ὁ καλλιτέχνης χρησιμοποιῶντας πολλὲς τεχνικὲς καὶ μεθόδους προσπαθεῖ νὰ μᾶς ὁδηγήσει ἐκεῖ ποὺ ἐπιθυμεῖ.
Πῶς μπορεῖ κάποιες φορὲς νὰ συμπαθοῦμε τοὺς «κλέφτες» καὶ κάποιες ἄλλες τοὺς «ἀστυνόμους»;
Τὸ πολὺ παράξενο καὶ ἐνδιαφέρον αὐτὸ φαινόμενο ποὺ ἔχει ὀνομαστεῖ συμβολικὰ «τὸ θεώρημα τοῦ σκηνοθέτη» ἔγκειται στὸ ἐξῆς ἁπλό: Σὲ ὅλες τὶς περιπτώσεις, οἱ τεχνικὲς καὶ οἱ μέθοδοι ἀνάγονται σὲ ἕνα κοινό παράγοντα, ὁ ὁποῖος εἶναι τὸ κλειδί γιὰ τὴν ἑρμηνεία αὐτοῦ τοῦ φαινομένου. Ὁ παράγων αὐτός εἶναι ὁ χρόνος. Ὁ χρόνος ποὺ διατίθεται ἀπὸ τὸν σκηνοθέτη στὸν ἑκάστοτε πρωταγωνιστὴ εἶναι τὸ μυστικὸ αὐτοῦ τοῦ φαινομένου. Δηλαδὴ ἄν βλέπουμε πολὺ ὤρα τὴν ζωὴ καὶ τὴ δράση τοῦ «κλέφτη», τὴν οἰκογένειά του, τὶς ἀγωνίες του, τις σχέσεις του μὲ τοὺς ἄλλους συνανθρώπους του, τὰ παιδιά του , τὴν γυναῖκα του, κ. λπ. τότε αὐτὸν συμπαθοῦμε καὶ εἴμαστε μὲ τὸ μέρος του, καὶ ὄχι μὲ τὸν «ἀστυνόμο» καὶ τοὔμπαλιν.
Τὰ ΜΜΕ καὶ ὅλοι οἱ μηχανισμοὶ ἀναπαραγωγῆς τῆς ἐξουσίας (ἰδεολογίας), ἐκμεταλλεύονται στὸν μέγιστο βαθμὸ αὐτὸ τὸ «θεώρημα» καὶ θετικῶς καὶ ἀρνητικῶς γιὰ νά ἀναπαραχθοῦν. Ἡ μάχη γιὰ τὸν ἔλεγχο τῶν ΜΜΕ εἶναι στὴ πραγματικότητα ὁ πόλεμος γιὰ «τὸν χρόνο τοῦ σκηνοθέτη» καὶ τελικὰ γιὰ τὸν ἔλεγχο τῆς κοινῆς γνώμης. Στὶς σχέσεις τῶν ἀνθρώπων γενικότερα, ὅποιος περνᾶ περισσότερο χρόνο μὲ κάποιον σὲ σχέση μὲ κάποιον ἄλλον, αὐτὸν θὰ συμπαθήσει περισσότερο.
- Οἱ ὑποψήφιοι βουλευτὲς ζητοῦν περισσότερο «τηλεοπτικὸ χρόνο» καὶ οἱ ψῆφοι ποὺ παίρνουν εἶναι ἀνάλογοι αὐτοῦ τοῦ χρόνου, δηλαδὴ μεγάλος τηλεοπτικὸς χρόνος περισσότεροι ψῆφοι.
- Οἱ ἰδεολογικοὶ ἀντίπαλοι ἀνάλογα μὲ τὸν χρόνο ποὺ θὰ ἐξασφαλίσουν στὰ ΜΜΕ, κερδίζουν τὴν κοινή γνώμη.
- Οἱ φιλόδοξοι σὲ μία ἱεραρχικὴ δομὴ τὸ γνωρίζουν καλὰ αὐτό, καὶ ἄν προσέξετε τὶς κινήσεις τους θὰ δεῖτε ὅτι εἶναι τέτοιες, ὥστε νὰ τοὺς βλέπει περισσότερο ὁ προϊστάμενός τους ἀπὸ ὅτι τὸν ἀντίπαλό τους, γιὰ νὰ ἐξασφαλίσουν τὴν προαγωγή.
- Στοὺς χωρισμένους γονεῖς τὰ παιδιὰ ἀγαποῦν περισσότερο τὸν γονέα μὲ τὸν ὁποῖο μένουν περισσότερο χρόνο μαζί!
- Ἡ λαϊκὴ σοφία μᾶς ἔδωσε μία ἀντιστροφὴ αὐτοῦ τοῦ φαινομένου μὲ τὴν ὑπέροχη παροιμία «Μάτια ποὺ δὲν βλέπονται γρήγορα λησμονοῦνται».
Πολλὰ παραδείγματα «ἀνεξήγητης συμπάθειας" μπορεῖτε νὰ δεῖτε γύρω σας καὶ νὰ τὰ ἑρμηνεύσετε σωστὰ ἄν ἔχετε ὑπόψη σας αὐτὸ «τὸ θεώρημα τοῦ σκηνοθέτη».