Ἀγχιβασίην

---

Γράψας ἐν πίνακι πτυκτῷ θυμοφθόρα πολλά

Ἡ Ἱστορία δὲν μπορεῖ νὰ γραφτεῖ, ἀκόμα κι' ἂν ἔχει ἀνακαλυφθεῖ ἡ γραφή.

Τὰ Ὁμηρικὰ Ἔπη

Δὲν εἶναι τῆς προθέσεώς μου νὰ ἐκθέσω τὸ μεγαλεῖο καὶ τὴν ὀμορφιὰ τῶν Ὁμηρικῶν ἐπῶν, κάτι ποὺ ἔχουν κάνει ἤδη τόσοι πολλοὶ καὶ ποὺ δὲν ἔχει νόημα νὰ ἐπαναληφθεῖ. Τὰ Ὁμηρικὰ Ἔπη εἶναι δύο ποιήματα 28 χιλιάδων δεκαπεντασύλλαβων στίχων μὲ ρητορικὰ καὶ λογοτεχνικὰ σχήματα ἀξιοθαύμαστα καὶ μοναδικὰ στὴν Ἱστορία τῆς Ἀνθρωπότητας. Μόνο νὰ ὑπενθυμίσω πὼς δὲν ὑπάρχει βιβλιοθήκη οὔτε βιβλιοπωλεῖο στὸν κόσμο σήμερα ποὺ νὰ μὴν ἔχει ἕναν «τοῖχο» (ὄχι ἁπλῶς ἕνα ράφι) μὲ τὶς μελέτες καὶ τὰ σχόλια, ἐκτὸς τῶν κυρίως κειμένων τῶν ἀριστουργημάτων αὐτῶν τῆς παγκόσμιας λογοτεχνίας, καὶ πὼς ἴσως δὲν ὑπάρχει γλῶσσα στὸν κόσμο ποὺ νὰ μὴν ἔχουν μεταφραστεῖ! Ἐπίσης ἀποτελεῖ γιὰ τὴν παγκόσμια καλλιτεχνικὴ δημιουργία ὅλων τῶν ἐποχῶν μιὰν ἀστείρευτη πηγὴ ἐμπνεύσεως.

Τὸ Ὁμηρικὸ Ζήτημα

Θὰ προσπαθήσω πολὺ συνοπτικὰ νὰ παρουσιάσω τὸ Ὁμηρικὸ Ζήτημα ὅπως αὐτὸ ἐτέθη ἱστορικὰ ἀπὸ τὶς διάφορες ἰδεολογίες, αὐθαιρεσίες, ἀπάτες καὶ προκαταλήψεις τῶν ἐρευνητῶν. Τὰ ἐρωτήματα τοῦ Ὁμηρικοῦ Ζητήματος εἶναι, ἐν συντομίᾳ:

1. Πότε ἔγινε ὁ Τρωικός;
2. Ὑπῆρχε γραφὴ τὴν ἐποχὴ ποὺ δημιουργήθηκαν τὰ Ὁμηρικὰ Ἔπη;
3. Ποιός εἶναι ὁ συγγραφέας καὶ δημιουργὸς τοῦ ἔργου; Τί σημαίνει «ὅμηρος» καὶ γιατί δὲν ἔχουμε στοιχεῖα γιὰ τὴν καταγωγή του;

1. Πότε ἔγινε ὁ Τρωικός;

1. Ὁ Ἡρόδοτος τοποθετεῖ τὸν Τρωικὸ Πόλεμο τρεῖς γενεὲς μετὰ   τὸν θάνατο τοῦ Μίνωος (Πολύμνια, βιβλίον 7, παρ. 171, «τρίτη δὲ γενεῇ μετὰ Μίνων τελευτήσατα γενέσθαι τὰ Τρωικά»).
2. Ὁ Ἰδομενέας καὶ ὁ Μηριόνης ἦταν οἱ  Βασιλεῖς τῆς Κρήτης τῶν πόλεων Μίλατος, Λύκαστος, Φαιστός, Ρύτιον, κ.α. ποὺ μὲ 80 πλοῖα ἔλαβαν μέρος στὸν Τρωικὸ Πόλεμο, ὅπως μᾶς πληροφορεῖ ὁ ἴδιος ὁ Ὅμηρος (πλεονασμός), στὴν δεύτερη ραψῳδία τῆς Ἰλιάδας (Ἰλ Β 645-653). Ὁλόκληρος ὁ στρατὸς ἐδῶ
3. Ὁ καθηγητὴς Σπῦρος Μαρινᾶτος, μετὰ τὶς ἀνασκαφές του στὴν Κρήτη καὶ  στὴν Σαντορίνη, μᾶς βεβαιώνει πὼς ἡ ἔκρηξη τοῦ ἡφαιστείου τῆς Σαντορίνης ἦταν αὐτὴ ποὺ προκάλεσε τὴν καταστροφὴ τοῦ Μινωικοῦ πολιτισμοῦ (Μαρινᾶτος Σπ.: «The Volcanic Destruction on Minoan Crete», Antiquity 425:39, 1939)
4. Ἄρα, ὁ Τρωικὸς Πόλεμος ἔγινε πρὸ τῆς καταστροφῆς τοῦ Μινωικοῦ Πολιτισμοῦ τὸ 1700 π.Χ. ἀπὸ τὴν ἔκρηξη τοῦ  ἡφαιστείου τῆς Σαντορίνης!!

Τὰ σχολικὰ βιβλία δυστυχῶς μέχρι σήμερα ἀναμασοῦν τὶς ἀνιστόρητες αὐθαιρεσίες πὼς ὁ Τρωικὸς Πόλεμος ἔγινε τὸ 1200-1100 π.Χ. καὶ ἂς μὴν ξεχνοῦμε ὅτι μέχρι τὶς ἀνασκαφὲς τοῦ Σλῆμανν, ὅλα τὰ βιβλία καὶ σχολεῖα τοῦ κόσμου δίδασκαν πὼς ὁ Τρωικὸς ἦταν φανταστικὴ ἱστορία (μέρος τοῦ Ὁμηρικοῦ Ζητήματος ὅπως ἀναδύθηκε στὸν Μεσαίωνα)!

2. Ἡ Ἱστορία τῆς γραφῆς

Ἀπ' ὅλα τὰ ἐρωτήματα τοῦ Ὁμηρικοῦ Ζητήματος, τὸ πιὸ ἐνδιαφέρον εἶναι:
«Ὑπῆρχε γραφὴ τὴν ἐποχὴ τοῦ Τρωικοῦ Πολέμου;»
Ἀκόμα καὶ σήμερα δυστυχῶς πολλά σχολικὰ βιβλία (καὶ πανεπιστημιακὰ συγγράμματα) ὑποστηρίζουν πὼς δὲν ὑπῆρχε κἂν γραφὴ τὴν ἐποχὴ τοῦ Τρωικοῦ, καὶ ἄρα τὰ ἔπη τοῦ Ὁμήρου δὲν ἦταν γραμμένα, ἀλλὰ διαδίδονταν προφορικῶς καὶ πὼς μόλις τὸν 8ο αἰῶνα π.Χ. καταγράφηκαν!
Ἡ ἀπάντηση στὴν παραπάνω ἀνοησία-αὐθαιρεσία εἶναι ἡ ἑξῆς:
Ὑπῆρχε γραφὴ πολλὲς γενιὲς πρὶν ἀπ' τὸν Τρωικὸ Πόλεμο!
Ἡ Ἱστορία τοῦ Βελλεροφόντη ὅπως περιγράφεται στὴν ραψῳδία Ζ τῆς Ἰλιάδας, στοὺς στίχους 119-236, ἀποδεικνύει τὴν ἀλήθεια αὐτῆς τῆς πρότασης, καθὼς ἐπίσης καὶ μερικὲς ἄλλες ἀλήθειες, ὅπως ὅτι ὁ Τρωικὸς Πόλεμος ἦταν ἐμφύλιος, ὅτι ὑπῆρχε πολὺ ὑψηλοῦ ἐπιπέδου πολεμικὸ δίκαιο τὴν ἐποχὴ ἐκείνη καὶ ἄλλα πολλά.
ΙΛ. Ζ 169: «γράψας ἐν πίνακι πτυκτῷ θυμοφθόρα πολλά» (γράψας σὲ πίνακα πτυσσόμενο θυμοφθόρα πολλά)  λέγει ὁ Γλαῦκος στὸν Διομήδη προτοῦ μονομαχήσουν, γιὰ τὸν βασιληὰ τῆς Κορίνθου Προῖτο, ὁ ὁποῖος ἔστειλε μὲ πομπή (ΙΛ. Ζ 168: πέμπε δέ μιν Λυκίην) τὸν παπποῦ του (τοῦ Γλαύκου), τὸν Βελλεροφόντη στὴν Λυκία, καὶ εἶχε δώσει στὴν πομπὴ ἕναν πτυσσόμενο πίνακα (κάτι σαν τὰ σημερινὰ τετράδια), στὸν ὁποῖον εἶχε γράψει πολλὰ «θυμοφθόρα» στὸν πενθερό του γιὰ νὰ τιμωρήσει αὐτὸς τὸν Βελλεροφόντη καθ᾿ ὅτι ἦταν ἐπισκέπτης-φιλοξενούμενός του καὶ δὲν μποροῦσε νὰ τὸν τιμωρήσει ὁ ἴδιος.
Δὲν θὰ ἀναφερθῶ στὶς ἱστορικὲς καὶ ἀρχαιολογικὲς ἀνακαλύψεις περὶ τῆς ὑπάρξεως γραφῆς· ὅλ' αὐτὰ μπορεῖ σήμερα ἕνας καλοπροαίρετος ἐρευνητὴς νὰ τὰ βρεῖ καὶ νὰ πεισθεῖ ὅτι ὑπῆρχε γραφὴ πολλὲς χιλιετίες πρίν. Ἂν δὲν ὑπῆρξαν ἀρκετὰ ἀρχαιολογικὰ εὑρήματα μέχρι σήμερα, προφανῶς ὀφείλεται στὴν τεχνολογία τῆς ἀποτύπωσης τῆς γραφῆς τὴν ἐποχὴ ἐκείνη, ὥστε νὰ μὴν ἀντέχουν στὸν χρόνο τὰ κείμενα! Τὸ συμπέρασμα εἶναι πὼς ἀπ' τὸ ἴδιο τὸ κείμενο προκύπτει πὼς ὑπῆρχε γραφὴ πολλὲς γενεὲς πρὶν ἀπ' τὸν Τρωικὸ Πόλεμο, εἶναι δὲ ἀνοησία νὰ ὑποστηρίζουν κάποιοι πὼς καὶ τὴν «γραφὴ» αὐτὴν τὴν ἀνακάλυψε ἡ φαντασία τοῦ πολυμήχανου ποιητῆ!

3. Ποιός εἶναι ὁ ποιητὴς «Ὅμηρος»;

Ὁ Ὅμηρος εἶναι ταυτοπροσωπία τοῦ Ὀδυσσέα! Τὸ νόημα τῆς λέξης «ὅμηρος» δὲν ἔχει ἀλλάξει ἀπ' τὴν ἐποχὴ τοῦ Τρωικοῦ Πολέμου μέχρι σήμερα, καὶ ὅλοι γνωρίζουμε τί σημαίνει. Στὸν στίχο τῆς Ὀδυσσείας Π 468, ὑπάρχει καὶ τὸ ἀντίστοιχο ρῆμα ὁμηρέω, ἀόρ. ὡμήρησα, ποὺ σημαίνει συντυγχάνω, συναντῶ, συμπορεύομαι, ἕπομαι, ἀκολουθῶ, συμφωνῶ, χρησιμεύω ὡς ἐχέγγυον. Ἡ λέξις ὅμηρος προκύπτει ἀπὸ τὸ ἐπίθετον ὁμός, ὁμή, ὁμόν = ὅμοιος, ἴδιος, καὶ τὸ ρῆμα ἅρω ἢ ἁραρίσκω = ἁρμόζω, ταιριάζω, κατασκευάζω. Γιὰ ὅλα τὰ θέματα τοῦ Ὁμηρικοῦ Ζητήματος, οἱ ἀπαντήσεις εἶναι ἁπλούστατες, ἑφ' ὅσον κατανοήσουμε τὰ ἑξῆς:

1. Τί σημαίνει ἡ λέξη «ὅμηρος» ὡς ἐπίθετο.
2. Ἂν δεχθοῦμε τὸ αὐτονόητο τῆς προηγούμενης παραγράφου γιὰ τὴν ὕπαρξη γραφῆς τὴν ἐποχὴ τῶν Τρωικῶν.
3. Ὅτι δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ γραφτοῦν τόσο λεπτομερεῖς ἐξιστορήσεις γεγονότων ὅπως αὐτὲς ποὺ περιγράφονται στὰ Ἔπη, ἀπὸ μεταγενέστερους οἱ ὁποῖοι δὲν τὰ ἔχουν ζήσει ὡς αὐτόπτες μάρτυρες (ὅμηροι).
4. Τί συνέβη ἱστορικὰ μὲ τὴν παραπλάνηση τοῦ ἐπιθέτου «ὅμηρος». Ἀρχικῶς χρησιμοποιεῖτο ὡς ψευδώνυμο καὶ προσδιοριστικὸ ἐπίθετο τοῦ Ὀδυσσέως, καθὼς αὐτὸς ἦταν «ὅμηρος» (εἰδικὰ στὴν Ὀδύσσεια ἦταν ὁ μοναδικὸς ὅμηρος!), ἀργότερα ξεχάστηκε καὶ κάποιοι νόμισαν πὼς αὐτὸ εἶναι ὄνομα ποιητῆ!

Ἂς δοῦμε, ὅμως, πῶς ἔγινε ἡ παραπλάνηση. Στὴν ἀρχαιότητα (ἢ καὶ στὸν Μεσαίωνα) κάποιοι  αὐθαιρέτως ὑπέθεσαν πὼς δὲν ὑπῆρχε γραφὴ τὴν ἐποχὴ τῶν Τρωικῶν καὶ συνέχισαν μὲ τὴν ἀναγκαστικὴ ἑπόμενη αὐθαιρεσία πὼς κάποιος ποιητής ὀνόματι «Ὅμηρος» (ἔτσι μέχρι τότε ἀποκαλοῦσαν τὸν συγγραφέα-ποιητὴ Ὀδυσσέα), ἔγραψε τὰ ποιήματα τὸν 8ον αἰῶνα. Ἔκτοτε ἄρχισαν οἱ ἀντιφάσεις καὶ οἱ ἀσυναρτησίες νὰ διαδέχονται ἡ μία τὴν ἄλλη, δηλαδή:

1.  Ποῦ ἔζησε αὐτὸς ὁ ποιητής; Πῶς εἶναι δυνατὸν κανεὶς ποτέ νὰ μὴν τὸν εἶχε δεῖ; Ἕναν τόσο σπουδαῖο ποιητή (ἴσως τὸν σπουδαιότερο ὅλων τῶν ἐποχῶν) καὶ κανεὶς δὲν τὸν γνώρισε ποτέ; Δὲν τὸν συνάντησε ποτέ; Δὲν πέθανε ποτέ;
2. Ποῦ γεννήθηκε; Κανεὶς δὲν ξέρει! Ἡ μία πόλις μετὰ τὴν ἄλλη, ὅταν κατάλαβαν πὼς δὲν ὑπάρχει καμμία μαρτυρία γιὰ τὴν καταγωγή του, ἄρχισαν νὰ τὸν θέλουν δικό τους καὶ νὰ τὸν πολιτογραφοῦν ὡς πολίτη τους. «Ἑπτὰ πόλεις ἐρίζουν...» 
3. Ποιά ἡ καταγωγή του; Ποιοί οἱ γονεῖς του; Σκόρπια ὀνόματα ἀσύνδετα κυκλοφοροῦν ἀπὸ 'δῶ κι' ἀπὸ 'κεῖ!
4. Ἄλλοι ἔλεγαν πὼς ἦταν τυφλός! 
5. Ἄλλοι ψάχνουν τὸν τάφο του καὶ δὲν τὸν βρίσκουν,
6. καὶ χιλιάδες ἄλλες ἀνοησίες προκειμένου νὰ καλύψουν τὶς ἀντιφάσεις ποὺ προκάλεσε ἡ αὐθαίρετη ὑπόθεση πὼς τὰ ποιήματα αὐτὰ δὲν γράφτηκαν τὴν ἐποχὴ ποὺ ἔγιναν τὰ γεγονότα!

Τελικῶς, τὸ σίγουρο φαίνεται νά 'ναι πὼς δὲν ὑπῆρξε πρόσωπο μὲ τὸ ὄνομα «Ὅμηρος», ἁπλῶς  ὁ «Ὅμηρος» ταυτίζεται μὲ τὸν Ὀδυσσέα. Γιὰ τὴν Ὀδύσσεια, τοῦτο εἶναι παραπάνω ἀπὸ προφανές. Γιὰ τὴν Ἰλιάδα (ἐκτὸς τῆς φιλολογικῆς ἀποδείξεως δηλαδὴ πὼς «τὰ δύο ἔργα εἶναι τοῦ αὐτοῦ καλλιτέχνη») ἀποδεικνύεται κι' ἀπὸ τὰ ἴδια τὰ κείμενα, καθὼς σὲ ὅλα σχεδὸν τὰ γεγονότα εἶναι κάπου ἐκεῖ στὸ σκηνικὸ «ὅμηρος» ὁ Ὀδυσσέας, καὶ ὅπου ὁμιλεῖ γιὰ τὸν ἑαυτό τοῦ, μεροληπτεῖ ἀρκετά.

Συμπέρασμα

Ἀπὸ ὅλα τὰ παραπάνω, τὸ συμπέρασμα εἶναι ὅτι:

1. Ὁ Τρωικὸς Πόλεμος ἔγινε τοὐλάχιστον τὴν τρίτη χιλιετία π.Χ.
2. Ὁ ποιητὴς τῶν ἐπῶν εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Ὀδυσσέας, ὁ Ὅμηρος τῶν καταστάσεων.
3. Ὑπῆρχε γραφὴ πολλὲς γενεὲς πρὶν ἀπ' τὸν Τρωικό.
4. Τὰ Ἔπη δὲν εἶναι τὸ πρῶτο κείμενο τῆς Ἑλληνικῆς Γραμματείας· εἶναι τὸ τελευταῖο μιᾶς ἄλλης Ἑλληνικῆς ἐποχῆς, τῆς ἐποχῆς τῶν Ἀχαιῶν! 

Παρόμοιες ἱστορικὲς ἀπάτες

Ἡ «Ἰνδοευρωπαϊκὴ Ὑπόθεση»
Ἡ «γλαυκῶπις Ἀθήνη» (Τὸ σύμβολο τῆς Σοφίας, ἡ Κουκουβάγια; Ἄλλη μιὰ Ἱστορικὴ Ἀπάτη)

---

Ἀγχιβασίην