If Rudyard Kipling	ΑΝ Μαρίνος Σιγούρος
If you can keep your head when all about you Are losing theirs and blaming it on you,	Ἂν μπορεῖς νά 'σαι ἀτάραχος ὅταν τριγύρω οἱ ἄλλοι σὲ σένα ρίχνουν τ' ἄδικο μέσα στὴν παραζάλη,
If you can trust yourself when all men doubt you, But make allowance for their doubting too;	Ἂν μπορεῖς ὅταν δισταγμοὺς γιὰ σὲ θά 'χουν ἐκεῖνοι, νά 'χεις στὴ δύναμή σου ἐσὺ κρυφὴ ἐμπιστοσύνη.
If you can wait and not be tired by waiting, Or being lied about, don’t deal in lies,	Ἂν μπορεῖς νά 'σαι ἀκούραστος ὅταν προσμένεις κάτι, μὲ ψέμα νὰ μὴν ἀπαντᾷς στῶν ἄλλων τὴν ἀπάτη,
Or being hated, don’t give way to hating, And yet don’t look too good nor talk too wise.	Ἂν σὲ μισοῦν νὰ μὴ μισεῖς κι ἂς εἶσαι πληγωμένος νὰ μὴν εἶσαι εὐκολόπιστος μήτε πονηρεμένος.
If you can dream and not make dreams your master. If you can think and not make thoughts your aim.	Ἂν μπορεῖς νὰ ὀνειρεύεσαι καὶ τὰ ὄνειρα νὰ ὁρίζεις, νὰ σκέπτεσαι χωρὶς ζωὴ στὴ σκέψῃ νὰ χαρίζεις.
If you can meet with triumph and disaster. And treat those two impostors just the same.	Ἂν μεγαλόψυχα μπορεῖς τὸ ἴδιο νὰ ξανοίξεις στὸν θρίαμβο ἢ τὸν ὄλεθρο ποὺ κάποτε θὰ σμίξεις.
If you can bear to hear the truth you've spoken , Twisted by knaves to make a trap for fools.	Ἂν ὑπομένεις τοὺς κακοὺς ν' ἀκοῦς ποὺ θὰ χαλᾶνε τὰ λόγια σου τὰ' ἀληθινὰ καὶ ἄμυαλους νὰ πλανᾶνε,
Or watch the things you gave your life to, broken , And stoop and build' em up with worn out tools.	Ἂν ὅτι ἀγάπησες μπορεῖς ρημάδι ν' ἀντικρύσεις, μὲ χαλασμένα σύνεργα τὸ ἔργο νὰ ξαναρχίσεις.
If you can make one heap of all your winnings And risk it on one turn of pitch and toss And lose, and start again at your beginnings And never breathe a word about your loss.	Ἂν ὅσα πλούτη κέρδισες μπορεῖς νὰ τὰ σωριάσεις, σ' ἕνα παιγνίδι τολμηρὸ νὰ μὴ τὰ λογαριάσεις, κι ὅταν χαθοῦν ἀχάλαστη νά 'ναι ἡ ζωή σου ἐσένα, χωρὶς νὰ παραπονεθεῖς ποτὲ γιὰ τὰ χαμένα.
If you can force your heart, and nerve, and sinew To serve your turn long after they are gone And so "hold on" when there is nothing on you except the will which says to them "hold on!"	Ἂν σκλάβα σου νὰ ἔχεις μπορεῖς στὴ πράξῃ τὴν καρδιά σου Νὰ βρεῖς τὸ θάῤῥος ποὺ ἔμεινε πολὺ καιρὸ μακριά σου. Ἂν στὴν καταστροφὴ μπορεῖς νὰ 'χεις τὴν ἴδια γνώμη μ' ἄσειστη θέληση νὰ λὲς: «βάστα καρδιά μου ἀκόμη».
If you can talk with crowds and keep your virtue, Or walk with kings, nor lose the common touch .	μέσα στὸν ὄχλο εἶσαι ἁγνὸς χωρὶς νὰ φεύγεις πέρα, νά 'σαι μὲ τοὺς τρανοὺς χωρὶς νὰ πάρει ὁ νοῦς σου ἀέρα,
If neither foe nor loving friend can hurt you. If all men count with you ... but none too much.	Κι ἂν δὲν μπορεῖ φίλος ἡ ἐχθρὸς πίκρες νὰ σὲ ποτίζει, κι ἂν ἐκτιμᾷς κάθε ἄνθρωπο μονάχα ὅσο ἀξίζει.
If you can fill the unforgiving minute with sixty seconds worth of distant run.	Κι ἂν τὸ γοργὸ καιρὸ μπορεῖς σωστὰ νὰ τὸν μετρήσεις καὶ μέσα του κάθε στιγμὴ τοὺς θησαυροὺς νὰ κλείσεις.
Yours is the earth, and everything that's in it. And which is more ... You'll be a Man, my son!	Ὅλα δικά σου γίνονται τότε σ΄ αὐτὴ τὴ πλάσῃ, κι εἶσαι ἄντρας ἄξιος ποὺ κανεὶς ποτὲ δὲν θὰ σὲ ξεπεράσει.

Οἱ 11 μεταφράσεις τοῦ "IF" στὰ Ἑλληνικά.

Ἂν...(№0) Μαρίνος Σιγούρος

Ἂν μπορεῖς νά 'σαι ἀτάραχος ὅταν τριγύρω οἱ ἄλλοι
σὲ σένα ρίχνουν τ' ἄδικο μέσα στὴν παραζάλη,
Ἂν μπορεῖς ὅταν δισταγμοὺς γιὰ σὲ θά 'χουν ἐκεῖνοι,
νά 'χεις στὴ δύναμή σου ἐσὺ κρυφὴ ἐμπιστοσύνη.
Ἂν μπορεῖς νά 'σαι ἀκούραστος ὅταν προσμένεις κάτι,
μὲ ψέμα νὰ μὴν ἀπαντᾷς στῶν ἄλλων τὴν ἀπάτη,
Ἂν σὲ μισοῦν νὰ μὴ μισεῖς κι ἂς εἶσαι πληγωμένος
Ἂν μπορεῖς νὰ ὀνειρεύεσαι καὶ τὰ ὄνειρα νὰ ὁρίζεις,
νὰ μὴν εἶσαι εὐκολόπιστος μήτε πονηρεμένος.
νὰ σκέπτεσαι χωρὶς ζωὴ στὴ σκέψῃ νὰ χαρίζεις.
Ἂν μεγαλόψυχα μπορεῖς τὸ ἴδιο νὰ ξανοίξεις
στὸν θρίαμβο ἢ τὸν ὄλεθρο ποὺ κάποτε θὰ σμίξεις.
Ἂν ὑπομένεις τοὺς κακοὺς ν' ἀκοῦς ποὺ θὰ χαλᾶνε
τὰ λόγια σου τὰ' ἀληθινὰ καὶ ἄμυαλους νὰ πλανᾶνε,
Ἂν ὅτι ἀγάπησες μπορεῖς ρημάδι ν' ἀντικρύσεις,
μὲ χαλασμένα σύνεργα τὸ ἔργο νὰ ξαναρχίσεις.
Ἂν ὅσα πλούτη κέρδισες μπορεῖς νὰ τὰ σωριάσεις,
σ' ἕνα παιγνίδι τολμηρὸ νὰ μὴ τὰ λογαριάσεις,
κι ὅταν χαθοῦν ἀχάλαστη νά 'ναι ἡ ζωή σου ἐσένα,
χωρὶς νὰ παραπονεθεῖς ποτὲ γιὰ τὰ χαμένα.
Ἂν σκλάβα σου νὰ ἔχεις μπορεῖς στὴ πράξῃ τὴν καρδιά σου
Νὰ βρεῖς τὸ θῤῥος ποὺ ἔμεινε πολὺ καιρὸ μακριά σου.
Ἂν στὴν καταστροφὴ μπορεῖς νάχεις τὴν ἴδια γνώμη
μ' ἄσειστη θέληση νὰ λὲς: «βάστα καρδιά μου ἀκόμη».
μέσα στὸν ὄχλο εἶσαι ἁγνὸς χωρὶς νὰ φεύγεις πέρα,
νά 'σαι μὲ τοὺς τρανοὺς χωρὶς νὰ πάρει ὁ νοῦς σου ἀέρα,
Κι ἂν δὲν μπορεῖ φίλος ἡ ἐχθρὸς πίκρες νὰ σὲ ποτίζει,
κι ἂν ἐκτιμᾷς κάθε ἄνθρωπο μονάχα ὅσο ἀξίζει.
Κι ἂν τὸ γοργὸ καιρὸ μπορεῖς σωστὰ νὰ τὸν μετρήσεις
καὶ μέσα του κάθε στιγμὴ τοὺς θησαυροὺς νὰ κλείσεις.
Ὅλα δικά σου γίνονται τότε σ΄ αὐτὴ τὴ πλάσῃ,
κι εἶσαι ἄντρας ἄξιος ποὺ κανεὶς ποτὲ δὲν θὰ σὲ ξεπεράσει.

---

Αν...(№1)

Αν μπορείς στον κόσμο τούτο να περιφρονείς τον πλούτο 
Κι αν οι έπαινοι τριγύρω δε σου αλλάζουν το μυαλό . . . 
Αν μπορείς στην τρικυμία να κρατήσεις ψυχραιμία 
Κι αν μπορείς και στους εχθρούς σου ν' απαντάς με το καλό . . . 
Αν μπορείς με μιας να δώσεις κάθε τι που 'χεις κερδίσει 
Στην καταστροφή ν' αντέξεις και να δώσεις μια νέα λύση . . . 
Αν μπορείς να πειθαρχήσεις σῶμα, πνεύμα και καρδιά 
Αν μπορείς όταν σε θίγουν να κρατάς σιωπή βαθιά . . . 
Αν μπορείς στην καταιγίδα να 'χεις πάντα την ελπίδα 
Κι αν μπορείς να συνεχίσεις όταν σ' έχουν αδικήσει . . . 
Αν μπορέσεις τ' όνειρό σου να μη γίνει ο χαλασμός σου 
Κι αν αγάπη συ προσφέρεις σ' όσους σε έχουνε μισήσει . . . 
Αν μπορείς να μείνεις ίδιος στη χαρά μα και στη λύπη 
Κι αν η πίστη στο εγώ σου μπρος σε τίποτα δε σβήνει . . . 
Αν μιλώντας με τα πλήθη τη συνείδηση δε χάνεις 
Κι αν μπορέσεις να πιστέψεις πως μια μέρα θα πεθάνεις . . . 
Αν ποτέ δε σε ζαλίζει του θριάμβου το κρασί 
Κι αν σε ψέματα των άλλων δε λες ψέματα και συ . . . 
Αν μπορείς με ψυχραιμία δίχως νεύρα ή δυσφορία 
Και τα ίδια σου τα λόγια να τ' ακούς παραλλαγμένα . . . 
Αν μπορείς κάθε στιγμή σου να 'ναι μια δημιουργία 
Και ποτέ σου να μη δείχνεις τεμπελιά κι αδιαφορία . . . 
Αν οι φίλοι κι οι εχθροί σου δεν μπορούν να σε πληγώσουν 
Κι αν οι σχέσεις με μεγάλους τα μυαλά δε σου φουσκώσουν . . . 
Αν τους γύρω λογαριάζεις μα κανένα χωριστά 
Κι αν μπορέσεις να κρατήσεις και τα ξένα μυστικά . . . 
Ε . . . παιδί μου . . . 
Μ' όλα αυτά θα μπορέσεις να τη ζήσεις όπως πρέπει τη ζωή 
Θα 'σαι άνθρωπος σπουδαίος και κυρίαρχος στη γη . . . !

---

Αν...(№2)

Αν να κρατάς μπορείς το λογικό σου όταν γύρω σου όλοι
το ‘ χουνε χαμένο και ρίχνουνε γι’ αυτό το φταίξιμο σε σένα,
Αν να εμπιστεύεσαι μπορείς τον εαυτό σου,
όταν για σένα αμφιβάλλουν όλοι, αλλά να βρίσκεις ελαφρυντικά ακόμα
και για την αμφιβολία τους αυτή,
Αν να προσμένεις το μπορείς δίχως από την προσμονή ετούτη ν’ αποσταίνεις,
ή Αν και σε συκοφαντούν εσύ να μη βυθίζεσαι στο ψέμα,
ή Αν και σε μισούν το μίσος μέσα σου να μην αφήσεις να φουντώνει,
κι ωστόσο να μην δείχνεσαι πάρα πολύ καλός κι ούτε με πάρα πολλή σοφία να μιλάς,

Αν να ονειρεύεσαι μπορείς δίχως το όνειρο να κάνεις δάσκαλό σου,
Αν να στοχάζεσαι μπορείς δίχως να κάνεις το στοχασμό σκοπό σου,
Αν το μπορείς το Θρίαμβο και την Καταστροφή να αντικρίσεις
και σε αυτούς τους δυο αγύρτες όμοια να φερθείς,
Αν να ακούς αντέχεις την αλήθεια που εσύ είχες ειπωμένη
από πανούργους νοθευμένη ώστε παγίδα για τους άμυαλους να γίνει,
ή να θεωρείς όλα αυτά οπού ‘χεις της ζωή σου αφιερώσει, τσακισμένα,
και πάλι ν’ αρχινάς να τα στυλώνεις με εργαλεία φαγωμένα,

Αν να στοιβάζεις το μπορείς σ’ ένα σωρό όλα εκείνα που ‘χεις κερδισμένα.
Και όλα να τα παίξεις κορόνα γράμματα μεμιάς,
και να χάσεις, και κείθε που έχεις ξεκινήσει πάλι ν’ αρχινήσεις
κι ούτε μπορείς καρδιά και νεύρα και μυώνες ν’ αναγκάσεις
πάλι να σου δουλέψουνε κι ας είναι από καιρό αφανισμένα,
κι έτσι ολόρθος να κρατιέσαι μόλο που τίποτα
δε έχει μέσα σου απομείνει
εξόν από τη θέληση που τους μηνά: «Βαστάτε!»

Αν να μιλάς μπορείς με το λαό κι ωστόσο να κρατάς την αρετή σου,
με βασιλιάδες όντας μη χάνοντας το απλό το φέρσιμό σου,
Αν μήτε εχθροί μήτε και φίλοι ακριβοί μπορούν να σε πληγώσουν,
Αν όλοι οι άνθρωποι σε λογαριάζουν, όμως πάρα πολύ κανένας,
Αν το μπορείς την ώρα που ο θυμός σου θέλει να ξεσπάσει να κρατηθείς νηφάλιος
και την γαλήνη σου την πρώτη να ξαναβρείς, δικιά σου τότε θα ‘ ναι η Γη
κι όλα εκείνα πλου κατέχει, και – ό,τι αξίζει πιο πολύ-
Άντρας σωστός τότε θε να ‘σαι, γιε μου!

---

Αν...(№3)

Αν μπορείς να κρατάς τα λογικά σου όταν όλοι γύρω σου χάνουν
τα δικά τους και ρίχνουν το φταίξιμο σε σένα.
Αν μπορείς να εμπιστευθείς τον εαυτό σου όταν όλοι αμφιβάλλουν για σένα,
αλλά συγχωρείς και την αμφιβολία τους.
Αν μπορείς να περιμένεις και να μην σε κουράζει η αναμονή, ή όταν λένε
ψέματα για σένα να μην ανακατεύεσαι με τα ψέματα, ή όταν σε μισούν
μην αφήνεις να περάσει το μίσος και μ’ όλα αυτά, να μην δείχνεις
υπερβολικά καλός ούτε τον έξυπνο να κάνεις.

Αν μπορείς να ονειρεύεσαι και να μην κάνεις αφέντη σου τα όνειρα.
Αν μπορείς να σκέφτεσαι και να μην κάνεις στόχους τις σκέψεις σου.
Αν συναντήσεις το Θρίαμβο και την Καταστροφή και μπορέσεις
να φερθείς στους δύο απατεώνες με τον ίδιο τρόπο.
Αν μπορείς ν’ αντέξεις την αλήθεια των λόγων σου διαστρεβλωμένη
από απατεώνες για να κάνουν παγίδα για χαζούς,
ή να βλέπεις σε όσα έδωσες τη ζωή σου σπασμένα,
και να σκύψεις να τα ξαναχτίσεις με φθαρμένα εργαλεία.

Αν μπορείς να κάνεις ένα σωρό απ’ όλα σου τα κέρδη και να τα ρισκάρεις
μ’ ένα «κορόνα-γράμματα» και χάσεις και να ξαναρχίσεις πάλι απ’ την αρχή
και να μην πεις ούτε αυτά που έχασες.
Αν μπορείς να επιβάλλεις στη καρδιά, το θάῤῥος και τα νεύρα σου
να σε υπηρετούν πολύ μετά, αφότου έχουν φύγει, και έτσι να κρατιούνται,
όταν δεν υπάρχει τίποτε άλλο μέσα σου εκτός από τη θέλησή σου
που τους λέει: «ΚΡΑΤΗΘΕΙΤΕ».

Αν μπορείς να μιλάς με το πλήθος και να κρατάς την αρετή σου η να περπατάς
με βασιλιάδες χωρίς να χάνεις την ταπεινή επαφή σου.
Αν ούτε οι εχθροί ούτε οι αγαπητοί φίλοι σου μπορούν να σε πονέσουν.
Αν όλοι μετράνε για σένα, αλλά κανένας πιο πολύ απ’ όσο πρέπει,
Αν μπορείς να γεμίσεις το άτεγκτο λεπτό με τρέξιμο αξίας
εξήντα δευτερόλεπτων.
Δικιά σου είναι η Γη και ότι έχει επάνω της.
Και – το σημαντικότερο – θα γίνεις άντρας γιε μου.

---

Αν…(№4)

Αν να κρατάς καλά μπορείς το λογικό σου, όταν τριγύρω σου όλοι
τάχουν χαμένα και σ’ εσέ της ταραχής τους ρίχνουν την αιτία.
Αν να εμπιστεύεσαι μπορείς τον ίδιο τον εαυτό σου όταν ο κόσμος
δε σε πιστεύει κι’ αν μπορείς να του σχωρνάς αυτή τη δυσπιστία.
Να περιμένεις αν μπορείς δίχως να χάνεις την υπομονή σου,
κι’ αν άλλοι σε συκοφαντούν να μην καταδεχτείς ποτέ το ψέμμα,
κι’ αν σε μισούν, εσύ ποτέ σε μίσος ταπεινό να μην ξεπέσεις,
μα να μην κάνεις τον καλό η τον πολύ σοφό στα λόγια.

Αν να ονειρεύεσαι μπορείς και να μην είσαι δούλος των ονείρων,
αν να στοχάζεσαι μπορείς δίχως να γίνει ο στοχασμός σκοπός σου,
αν ν’ αντικρίζεις σου βαστά το θρίαμβο και τη συμφορά παρόμοια
κι’ όμοια να φέρνεσαι σ’ αυτούς τους δυο τυραννικούς απατεώνες,
αν σου βαστά η ψυχή ν’ ακούς όποιαν αλήθεια εσύ είχες ειπωμένη,
παραλλαγμένη απ’ τους κακούς, για να ναι για τους άμυαλους παγίδα
η συντριμένα να θωρείς όσα σούχουν ρουφήξει τη ζωή σου
και πάλι να ξαναρχινάς να χτίζεις μ’ εργαλεία πούναι φθαρμένα.

Αν όσα αποχτήσες μπορείς σ’ ένα σωρό μαζύ να τα μαζέψεις
και δίχως φόβο, μονομιάς κορώνα η γράμματα όλα να τα παίξεις
και να τα χάσεις και απ’ αρχής, ατράνταχτος να ξεκεινήσεις πάλι
και να μη βγάλει και μιλιά γι’ αυτό τον ξαφνικό χαμό σου.
Αν νεύρα και καρδιά μπορείς και σπλάγχνα και μυαλό όλα να τα σφίξεις
να σε δουλέψουν ξαναρχής, κι’ ας είναι από πολύν καιρό σωσμένα
και να κρατιέσαι πάντα ορθός, όταν δεν σούχει τίποτε απομείνει
παρά μονάχα η θέληση, κράζοντας σε όλα αυτά «βαστάτε».

Αν με τα πλήθη να μιλάς μπορείς και να κρατάς την αρετή σου,
με βασιλιάδες να γυρνάς, δίχως απ’ τους μικρούς να ξεμακρύνεις.
Αν μήτε φίλοι, μήτ’ εχθροί μπορούνε πιά ποτέ να σε πειράξουν,
όλο τον κόσμο αν αγαπάς, μα και ποτέ παρά πολύ κανένα.
Αν του θυμού σου τις στιγμές, που φαίνεται αδυσώπητη η ψυχή σου,
μπορείς ν’ αφήσεις να διαβούν την πρώτη ξαναβρίσκοντας γαλήνη,
δική σου θάναι τότε η Γη, μ’ όλα και μ’ όλα και μ’ ό,τι πάνω της κι’ αν έχει
και κάτι ακόμα πιο πολύ: Άντρας αληθινός θάσαι, παιδί μου.

---

Αν…(№5)

Εάν μέσα στην αναστάτωση κρατάς την ψυχραιμία,
Ομοίως υποδέχεσαι τη δόξα και το κραχ…
Και ξεπερνάς αδιάφορος την ύπουλη συκοφαντία
Με σιγουριά εκπέμποντας το δίκαιο σαν πατισάχ.
Εάν μπορείς μ’ υπομονή να περιμένεις ως την ορισμένη ώρα,
Μες στον ωκεανό ψευτιάς να μείνεις αψευδής.
Εάν δαμάζεις μέσα σου την μισαλλοδοξία την αιμοβόρα,
Και δεν εκθέτεις τον εαυτό σου ως πολύξερο και αμαθή.

Εάν του ονείρου απατηλού δεν καταντάς να γίνεις σκλάβος,
Δε λογαριάζεις τη ροή της σκέψης σου σαν ύψιστο αυτοσκοπό,
Την ήττα και τη νίκη που σου στέλνει η ζωή απρόβλεπτη σαν χάος
Τις δέχεσαι αδιάφορος και ήρεμος με ύφος αῤῥενωπό.
Εάν έχεις τη δύναμη να συγκρατιέσαι, όταν κλέβουν το δικό σου λόγο
Για ν’ αμαυρώσουν την αλήθεια σου οι επιδέξιοι απαγωγείς.
Εάν το έργο της ζωής γκρεμίζεται από την τυφλή μοίρα
Και πάνω στα ερείπια μπορείς ξανά θεμέλιο να ανοικοδομείς.

Εάν ρισκάρεις και ποντάρεις στην κορώνα, όμως βγαίνει: γράμματα,
Όλο το βιος σου χάνεις μες σε μια στιγμή
Και το ειρωνικό χαμόγελο, και η μεγάλη στενοχώρια
Δε θίγουν με τη σκιά τους ούτε το πρόσωπό σου, ούτε την ψυχή.
Εάν σε μια κακή στιγμή απελπισίας, φρικτού πόνου,
Όταν από το κατακουρασμένο σῶμα είναι έτοιμη να φύγει η ζωή,
Εσύ μπορείς να επιβάλλεις στην καρδιά τη σιδερένια θέλησή σου
Και το κορμί σου να ορθώσεις με ανελέητο: Εμπρός!

Εάν μπορείς με τους ιθύνοντες να συζητάς μ’ αξιοπρέπεια, στα ίσια,
Να λες στο μανιασμένο πλήθος την αλήθεια την πικρή,
Εάν το μίσος των εχθρών σου και των φίλων η αγάπη είναι γνήσια,
Καμιά φορά δε συμφωνείς να είσαι ουραγός μα ούτε φαβορί.
Εάν γεμίζεις κάθε δευτερόλεπτο με νόημα και κόπο
Καταλαβαίνοντας της ανεπίστρεπτης ζωής το γρήγορο ρυθμό,
Όλο το Σύμπαν με τα λαμπερά του άστρα, είναι δικό σου, είσαι Άνδρας,
Και να δεχθείς και την αγάπη μου και τον απέραντό μου σεβασμό.

---

Αν…(№6)

Αν μπορείς να κρατιέσαι νηφάλιος όταν όλοι γύρο σου τα’ χουν χαμένα
και εσένα φωνάζουνε φταίχτη…
Αν μπορείς να πιστεύεις στον εαυτό σου ενώ όλοι για σένα δυσπιστούνε,
και ανέχεσαι όλους που αμφιβάλλουν για σένα…
Αν μπορείς να υπομένεις, χωρίς ποτέ να χάνεις το κουράγιο σου
κι’ αν σε μπλέξουν οι ψεύτες δεν μπλέξεις εσύ με το ψέμα,
κι’ αν μισημένος απ’ όλους, την ψυχή σου κρατάς κλεισμένη στο μέσος,
κι’ συνετός δεν είσαι μόνο στα λόγια…

Αν μπορείς να σκέφτεσαι λογικά χωρίς τη σκέψη να κάνεις σκοπό της ζωής σου…
αν μπορείς να ονειρεύεσαι χωρίς ποτέ να γίνεσαι σκλάβος στα όνειρα σου…
αν μπορείς να ανταμώσεις το θρίαμβο η την ήττα
και να τα δέχεσαι ολόιδια και τα δυο..
Αν μπορείς την πιο δυνατή αλήθεια να τη βλέπεις διεστραμμένη
απ’ αχρείους κα βλάκες…
κι αν όλο της ζωής σου το έργο μπορείς να το βλέπεις συντρίμμια
κι’ έχεις τη δύναμη να σκύβεις για να το ξαναφτιάξεις
με φθαρμένα εργαλεία…

Αν μπορείς τα κέρδη και το βιός σου σε μια στοίβα να σωριάζεις,
και με μια μόνο ζαριά να ρισκάρεις τα πάντα,
και σαν χάνεις, πάλι ν’ αρχίζεις και να αρχίζεις απ’ το άλφα,
χωρίς ποτέ να μετανιώσεις και να βαρυγκωμήσεις τα κέρδη σου που πάνε…
Αν μπορείς να αναγκάσεις τα νεύρα σου, τους μυς, την καρδιά σου,
να δουλεύουν ακόμα για σένα, και αν έχουν σπάσει
και έχουν παραλύσει, εσύ μπορείς να αντέχεις ακόμα…
Αν δεν υπάρχει τίποτ’ άλλο μέσα σου, πέρα απ’ τη θέληση
που προστάζει Βάστα ΑΕΡΑ,
αν μέσα στο πλήθος φυλάξεις ολάκερη την αρετή σου…

Αν με ξεφτίλες παρέα, το μυαλό σου φυλάξεις,
και αν δεν μπορούν να σε πλήξουν
ούτε εχθροί, ούτε και φίλοι…
και αν λογαριάζεις πολλούς αλλά κανένα παραπάνω απ’ όσο πρέπει…
Και αν μπορείς να διατρέχεις σε κάθε λεπτό, που ποτέ δε γυρνάει,
ολάκερα το δρόμο, που πρέπει να διατρέξεις, σι μια ώρα…
ΤΟΤΕ όλη η γη είναι δική σου
ΤΟΤΕ πια έγινες άντρας, παιδί μου…

---

Αν...(№7)

Αν μπορείς να κρατιέσαι νηφάλιος, σαν όλοι τριγύρο
τα 'χουν χαμένα και φταίχτη σε κράζουν για τούτο.
Αν μπορείς να πιστεύεις σε σένα, σαν όλοι για σένα αμφιβάλλουν,
μα και ν' ανέχεσαι εσύ ν' αμφιβάλλον για σένα.
Αν μπορείς να προσμένεις, χωρίς ν' αποκάνεις ποτέ καρτερώντας.
Κι αν, σα σε μπλέξουνε ψεύτες, εσύ σε ψευτιές δεν ξεπέσεις.
Κι αν μισημένος, κρατείς την ψυχή σου κλεισμένη στο μίσος,
μα χωρίς και να δείχνεις ποτέ περισσή καλωσύνη
κι ουδέ πάρα πολύ συνετός στις κουβέντες σου να 'σαι.

Αν μπορείς να ονειρεύεσαι, δίχως ωστόσο να γίνεις
των ονείρων σου σκλάβος ποτέ. Κι αν στοχάζεσαι πάντα,
μα χωρίς και να κάνεις τη Σκέψη σκοπό σου.
Αν μπορείς ν' ανταμώνεις τον Θρίαμβο κ' είτε την Ήττα
και να φέρνεσαι πάντα στους δυο κατεργάρους αυτούς ολοΐδια
Αν μπορείς να υποστείς μίαν αλήθεια που λες, να τη βλέπεις,
διαστρεμμένη απ' αχρείους, να γίνει για βλάκες παγίδα.
Κι αν της ζωής σο το έργο, μπορείς να το βλέπεις συντρίμμια,
και να σκύβεις ξανά, να το χτίζεις ξανά, με φθαρμένα εργαλεία.

Αν μπορείς να σωριάζεις μια στίβα τα κέρδη, το βιός σου,
και σε μια ζαριά να ρισκάρεις τα πάντα, μια κ' έξω,
και να χάνεις, και πάλιν ν' αρχίζεις απ' τ' άλφα,
δίχως ποτέ μια κουβέντα να πεις για τα κέρδη που πάνε.
Αν μπορείς ν' αναγκάσεις τα νεύρα, τους μυς, την καρδιά σου,
να δουλεύουν ακόμα για σε κι αφού σπάσουν, κι αφού παραλύσουν,
κι έτσι μπορείς να κρατήσεις ακόμα, σα μέσα σου πια δεν υπάρχει
τίποτα – ξον απ' τη θέληση που τους προστάζει: «Βαστάτε!».

Αν με τα πλήθη μιλώντας, φιλάξεις την πάσα αρετή σου.
Κι αν με Ρηγάδες παρέα, δεν χάσεις το νου σου.
Κι αν ούτε εχτροί, μα ούτε φίλοι ακριβοί, να σε πλήξουν μπορούνε.
Κι αν λογαριάζεις τους πάντες, αλλά και κανέναν περίσσια.
Και αν μπορείς να διατρέχεις στο κάθε λεφτό, που αδυσόπητο φεύγει.
όλο τον δρόμο που πρέπει να γίνεται μες στους εξήντα τους χτύπους,
τότε δική σου θα' ναι όλη η Γη, κι ό,τι μέσα της κλείνει,
και – τρανότερο! – τότε πια γένηκες Άντρας, παιδί μου!

---

Αν...(№8)

Αν μπορείς στην πλάση ετούτη να περιφρονείς τα πλούτη
κι΄ αν οι έπαινοι των γύρω δεν σου παίρνουν το μυαλό,
αν μπορείς στην τρικυμία να κρατήσεις ψυχραιμία
κι΄ αν μπορείς και στους εχθρούς σου να σκορπίζεις το καλό.
Αν μπορείς μεμιάς να παίξεις κάθε τι πού 'χεις κερδίσει
στην καταστροφή ν' αντέξεις και να δόσεις κάποια λύση…
Αν μπορείς να υποτάξεις σῶμα πνεύμα και καρδιά,
αν μπορείς όταν σε βρίζουν να μη βγάζεις τσιμουδιά...

Αν μπορείς στην καταιγίδα να μην χάνεις την ελπίδα
κι αν μπορείς να συγχωρέσεις όταν σ' έχουν αδικήσει…
Αν μπορέσεις τ΄ όνειρό σου να μη γίνει ο όλεθρός σου
κι αν μπορέσεις ν΄ αγαπήσεις όσους σ΄ έχουνε μισήσει…
Αν μπορέσεις να είσαι ο ίδιος στη χαρά και στην οδύνη
αν η πίστη στην ψυχή σου μπρος σε τίποτε δεν σβήνει…
Αν μιλώντας με τα πλήθη τη συνείδηση δεν χάνεις.

Αν μπορέσεις να χωνέψεις πως μια μέρα θα πεθάνεις…
Αν ποτέ δεν σου μεθύσει του θριάμβου το κρασί,
αν στα ψέματα των άλλων δεν λες ψέματα κι εσύ,
αν μπορείς σε ηρεμία δίχως νεύρα ή δυσφορία
και τα ίδια σου τα λόγια να τ΄ ακούς παραλλαγμένα.
Αν μπορείς κάθε λεπτό σου να 'ναι μια δημιουργία
και ποτέ σου να μην μένεις με τα χέρια σταυρωμένα.

Αν οι φίλοι κι οι εχθροί σου δεν μπορούν να σε πληγώσουν,
αν οι σχέσεις με μεγάλους τα μυαλά δεν σου σηκώσουν,
αν τους πάντες λογαριάζεις μα κανέναν χωριστά,
αν μπορέσεις να φυλάξεις και τα ξένα μυστικά.
Έ…. Παιδί μου τότε πια θα μπορέσεις ν΄ απολαύσεις
όπως πρέπει τη ζωή σου θα 'σαι ΑΝΘΡΩΠΟΣ σπουδαίος
κι όλη η γη θα 'ναι δική σου.

---

Αν...(№9)

Αν το μπορείς το λογικό σου να κρατάς, όταν τριγύρω
όλοι τα ‘χουνε χαμένα και θεωρούν υπαίτιο εσένα
Αν να εμπιστεύεσαι μπορείς τον εαυτό σου
Όταν οι πάντες αμφιβάλλουνε για σένα
Κιόλας να συγχωρείς τη δυσπιστία τους αυτή
Αν το μπορείς να περιμένεις και να μη σε λυγίζει η αναμονή
Ή αν σε συκοφαντούν να μη καταδεχτείς το ψέμα
Ή αν σε μισούν χώρο στο μίσος να μη δώσεις
Και ωστόσο να μη φαίνεσαι πολύ καλός ή να μιλάς πολύ σοφά

Αν να ονειρεύεσαι μπορείς δίχως κύριους τα όνειρα να κάνεις
Αν να στοχάζεσαι μπορείς δίχως οι σκέψεις σου να γίνουν ο σκοπός σου
Αν το μπορείς το θρίαμβο και την καταστροφή να συναντάς
Και όμοια να φέρεσαι σ’ αυτές τις δυο απάτες
Αν την αλήθεια που είπες ν’ ακούς αντέχεις
Από πανούργους στρεβλωμένη παγίδα για να γίνει των μωρών
Ή να κοιτάς αυτά που ‘χεις χαρίσει τη ζωή σου να τσακίζουν
Και σκύβεις και τα χτίζεις με τα εργαλεία φθαρμένα

Αν όσα απέκτησες ένα σωρό μπορείς να τα μαζέψεις
Και τα ρισκάρεις στο κορώνα-γράμματα μεμιάς
Και χάσεις και πάλι απ’ την αρχίσεις
Χωρίς κουβέντα μια να πεις για την απώλεια
Αν ν’ αναγκάσεις το μπορείς καρδιά, νεύρα και σφρίγος
Να λειτουργούν και ας είναι από καιρό σωσμένα
Και έτσι ν’ αντέχεις όταν δεν έχει τίποτα απομείνει σε σένα
Παρά μονάχα η θέληση που τα οδηγεί: «βαστάτε»!

Αν το μπορείς τα πλήθη να μιλάς δίχως την αρετή ν’ αφήνεις
Με βασιλιάδες περπατάς και απλότητα δεν χάνεις.
Αν μήτε εχθροί μήτε και φίλοι αγαπημένοι να σε πληγώσουν το μπορούν
Όλο τον κόσμο αν αγαπάς μα πιο πολύ κανένα
Αν το μπορείς να δώσεις στο λεπτό που τρόπο για συγχώρεση δεν βρίσκει
Εξήντα δευτερόλεπτα να βιωθούν που αξίζουν
Δική σου τότε θα είναι η Γη και ό, τι πάνω της έχει
Και κάτι που είναι πιο πολύ: Άνθρωπος θα ‘σαι γιε μου

---

Αν...(№10)

Αν μπορείς να κρατάς τα λογικά σου όταν όλοι γύρω σου τα δικά τους χάνουν
και για το χάσιμο αυτό το φταίξιμο σε σένα ρίχνουν.
Αν μπορείς να εμπιστευθείς τον εαυτό σου όταν όλοι σε αμφισβητούν,
αλλά και για την αμφισβήτηση αυτή, περιθώριο ν’αφήνεις.
Αν μπορείς να περιμένεις χωρίς η αναμονή να σε κουράζει,...
ή όταν σε συκοφαντούν να μην σ’ απασχολούν τα ψέματα,
ή όταν σε μισούν, έδαφος στο μίσος να μη δίνεις
και μ όλα αυτά ούτε ιδιαίτερα καλός ούτε σοφός να δείχνεις

Αν μπορείς να ονειρεύεσαι και τα όνειρά σου αφέντες να μη βάζεις.
Αν να σκέφτεσαι μπορείς και αυτές τις σκέψεις σου στόχους να μην τις κάνεις.
Αν Θρίαμβο και Καταστροφή μπορείς να αντιμετωπίζεις
και με τον ίδιο τρόπο και στους δυο αυτούς απατεώνες να φέρεσαι,
Αν μπορείς ν’ αντέχεις να ακούς τις αλήθειες που είπες
στραβωμένες από ανθρώπους δίχως έρμα που παγίδα για χαζούς τις φτιάχνουν
ή να βλέπεις αυτά που τη ζωή σου τους έδωσες, να κοίτωνται κομμάτια γκρεμισμένα,
και πάλι εσύ να σκύβεις να τα χτίσεις με εργαλεία παλιά, φθαρμένα.

Αν μπορείς να κάνεις ένα σωρό απ’ όλα σου τα κέρδη,
και «κορόνα-γράμματα» όλα να τα παίζεις,
και να χάνεις και απ’ την αρχή πάλι ν’αρχίζεις
και λέξη να μην λές ποτέ για την απώλεια σου αυτή.
Αν μπορείς να επιβάλλεις στην καρδιά στα νεύρα και τη δύναμή σου
να δουλεύουν για σένα ακόμα κι όταν έχουν πιά εξαντληθεί,
και να κρατιούνται, όταν το μόνο πού μέσα σου έχει μείνει
είναι η θέλησή σου που τους λέει: «Αντέξτε».

Αν μπορείς με το πλήθος να μιλάς και να κρατάς την αρετή σου
η αν με βασιλιάδες περπατάς να μην αφήνεις να χαθεί με τα απλά και ταπεινά η επαφή σου.
Αν ούτε εχθροί ούτε και φίλοι αγαπητοί μπορούν να σε πονέσουν.
Αν όλοι ειναι σημαντικοί για σένα, μα κανένας πιό πολύ,
Αν μπορείς να γεμίσεις το λεπτό που τίποτα δε συγχωράει
με την αξία μιας διαδρομής εξήντα δευτερόλεπτων.
Δικιά σου είναι η Γη και ότι έχει επάνω της.
Και – ακόμα πιό πολύ – θα είσαι άνθρωπος γιε μου.