Σημειώσεις για το Γλωσσάρι Κυπριακής Διαλέκτου

Αυτό το γλωσσάρι ξεκίνησε σαν μια προσπάθεια βελτίωσης του αντίστοιχου που υπήρχε στο Translatum. Απέχει μακράν από το χαρακτηριστεί πλήρες με οποιαδήποτε έννοια, είναι όμως μια φιλότιμη προσπάθεια, και ευελπιστώ ότι θα βελτιώνεται σιγά σιγά. Απευθύνεται περισσότερο σε χρήστες που δεν είναι εξοικειωμένοι με την Κυπριακή διάλεκτο.

Συμβάσεις

Οι λέξεις παρατίθενται σε αλφαβητική σειρά. Για κάθε λήμμα προσπάθησα να ακολουθήσω μια συγκεκριμένη δομή, η οποία αναλυτικά είναι η εξής:

Ουσιαστικά (ουσ.)

ουσιαστικό (άρθρο) ουσ. (πληθ. πληθυντικός_ουσιαστικού) {προφορά} [ετυμολογία] κυριολεκτική_ερμηνεία | δεύτερη_κυριολεκτική_ερμηνεία | μτφ. μεταφορική_ερμηνεία - "παράδειγμα_μεταφορικής_ερμηνείας"

δίνω ένα παράδειγμα ουσιαστικού σε κοινή δημοτική για να γίνω κατανοητός:

βράχος (ο) ουσ. (πληθ. οι βράχοι, τα βράχια) [αρχαίο βράχεα] πέτρινος όγκος | μτφ. αταλάντευτος - "σε ζητήματα ηθικής είναι βράχος"

Επίθετα (επίθ.)

επίθετο, -κατάληξη_επίθετου_σε_θηλυκό_γένος, -κατάληξη_επίθετου_σε_ουδέτερο_γένος επίθ. {προφορά} [ετυμολογία] κυριολεκτική_ερμηνεία | δεύτερη_κυριολεκτική_ερμηνεία | μτφ. μεταφορική_ερμηνεία - "παράδειγμα_μεταφορικής_ερμηνείας"

δίνω ένα παράδειγμα επιθέτου σε κοινή δημοτική για να γίνω κατανοητός:

μεγάλος, -η, -ο επίθ. [αρχαίο μέγας] που οι διαστάσεις του ξεπερνούν το συνηθισμένο | μτφ. ο επιφανής άνθρωπος

Ρήματα (ρ.)

ρήμα_σε_πρώτο_πρόσωπο_ενικού_αριθμού_και_χρόνο_ενεστώτα ρ. (ρήμα_σε_ενεργητικό_αόριστο, ρήμα_σε_παθητικό_αόριστο) {προφορά} [ετυμολογία] κυριολεκτική_ερμηνεία | δεύτερη_κυριολεκτική_ερμηνεία | μτφ. μεταφορική_ερμηνεία - "παράδειγμα_μεταφορικής_ερμηνείας"

δίνω ένα παράδειγμα ρήματος σε κοινή δημοτική για να γίνω κατανοητός:

ρίχνω ρ. (έριξα, ρίχτηκα) [αρχαίο ρίπτω] κάνω κάτι να πέσει | μτφ. εξαπατώ ή αδικώ κάποιον "τον έριξαν στα ζάρια"

Σύνδεσμοι (σύνδ.)

σύνδεσμος σύνδ. {προφορά} [ετυμολογία] κυριολεκτική_ερμηνεία | δεύτερη_κυριολεκτική_ερμηνεία | μτφ. μεταφορική_ερμηνεία - "παράδειγμα_μεταφορικής_ερμηνείας"

δίνω ένα παράδειγμα συνδέσμου σε κοινή δημοτική για να γίνω κατανοητός:

μήπως σύνδ. [αρχαίο μη πώς] μην τυχόν, μπας και

Σημειώσεις:

* Αν κάποιες λέξεις στην απλή μορφή τους είναι ίδιες στην κοινή δημοτική, βρίσκονται εδώ για τις ιδιαιτερότητές τους σε κάποια άλλη μορφή.
* Επιπλέον αυτών των στοιχείων, όταν η λέξη περιέχεται σε κάποια παροιμία, την παραθέτω.
* Εννοείται ότι αν κάποιο τα στοιχεία δεν υπάρχει ή δε μου είναι γνωστό, παραλείπεται. Το πιο προβληματικό μέρος είναι η ετυμολογία, λόγω των ιδιομορφιών της Κυπριακής διαλέκτου. Δεν ισχυρίζομαι ότι είμαι γλωσσολόγος.
* Η προφορά κάθε λέξης αναφέρεται όταν αυτή δεν είναι προφανής από τη γραφή της, κυρίως όταν χρησιμοποιούνται τα: σ (που ενίοτε προφέρεται όπως το αγγλικό sh), τσ (που ενίοτε προφέρεται όπως το αγγλικό ch) και τζ (που ενίοτε προφέρεται όπως το αγγλικό dj). Δυστυχώς δεν ξέρω να γράφω τις προφορές των λέξεων όπως γράφονται συνήθως στα ξενόγλωσσα λεξικά, οπότε αναγκαστικά γράφω τη λέξη με ελληνικά γράμματα, και όπου παρατηρείται ιδιομορφία στην προφορά τα αντικαθιστώ με τα ομόηχα αγγλικά.